آموزش چاپ سیلک
آموزش چاپ سیلک می تواند راخت باشد در صورتی که به یک سری نکات ریز که در این مقاله برای شما عزیزان عنوان می شود دقت نمایید.
چاپ سیلک اسکرین به چند مرحله تقسیم می شود.
در ابتدا باید کلیشه،شابلون و فیلم برای ادامه روند کار تهیه شود و این مرحله در خروجی کار به شدت تاثیر گذار می باشد.
شابلون مربوط به چاپ سیلک از توری ابرایشمی یا پلی استر و قالب(چهارچوب) از جنس فلز یا چوب ساخته می شود و بعد
از آماده شدن شابلون سطح دو طرئ آن با لاک حساس پوشیده می شود و میز نور uv کار فیلم کرفتن از کلیشه بر روی شابلون
را انجام می دهد.
در آموزش چاپ سیلک استفاده از متریال با کیفیت تا خد زیادی تاثیر کذار است و البته در کنار ابزار با کیفیت تجربه و دانش چاپ
نیز بسیار با اهمیت می باشد.
جنس توری با توجه به محصولی که قرار است چاپ روی آن انجام شود و رنگ مورد استفاده متغییر می باشد.
دقت نمایید که هر چه توری لطیف و تراکم آن بالاتر باشد کار نهایی را شکیلتر می نمایید. کشورهای مختلفی
نظیر ایتالیا، ژاپن، سویس و چین این توری ها را تولید می کنند.
میز نور به دو شکل یو وی و میز نور مهتابی تولید می شود.
زمان نور دهی به شبلون آغشته شده به لاک حساس جهت عکاسی یا فیلمبرداری بسته به طرح و میزان
نور میز مورد استفاده متغییر می باشد.
چهارچوب شابلون
چهارچوب شابلون معمولا از چوب های موجود در نجاری نظیر سپیدار یا چوب درخت روس تولید می شود. برای الصاق
ضلع های مختلف چارچوب به یک دیگر از چسب و منگنه استفاه می شود. بعد از اینکه چهار چوب می توایم فرآیند
توری کشیدن را انجام دهیم.اندازه این چهارچوب ها معمولا با توجه به ابعاد چاپ ایجاد می شود. اندازه آن می تواند
60*50 باشد. اندازه قاب شابلون باید طوری در نظر گرفته شود که هنگام چاپ کاردکی که اسکویچی به آن وصل شده
است به راحتی حررکت داده شود.
فرآیندچاپ سیلک
این مرحله از کار می تواند به دو شکل انجام شود : یک استفاده از ماشین آلات نمیه اتوماتیک چاپ (شرکت سپاس)،
دو استفاده از چاپ سیلک دستی .
دستگاه چاپ دستی پیچیدگی چندانی ندارد و از گیره شابلون و میز شابلون که می تواند از جنس شیشه،
ام دی اف یا ورق باشد تشکیل می شود.
اما دستگاه اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک چاپ روی کاور لباس را بهتر انجام می دهد، چونکه فشار کاردکی که
روی شابلون کشیده می شود به مراتب از فشار دست بیشتر می باشد.
جهت انتقال رنگ از روی شابلون بر روی ساک دستی پارچه ای از لاستیک یا اسکوئچی استفاده می شود.
برترین کشور در تولی اسکوئچی کشور آلمان می باشد البته کشور فرانسه نیز محصولات مثال زدنی را تولید می نمایید.
حتما توجه داشته باشید که بعد از اتمام کار چاپ، رنگ را به صورت کامل از روی اسکوئچی پاک نمایید
تا رنگ باعث از بین رفتن آن نشود و بتوانید در چاپ کار بعدی
از آن بهره ببرید.
ادامه فرآیند چاپ
گاهی اوقات با توجه به تعداد کارهای چاپی و یا عوض شدن شیفت نیروهای کار باید به ناچار وقفه ای در فرآیند چاپ اتفاق بیفتد.
در این صورت باید قبل از رها کردن شابلون تمام رنگ ریخته شده بر روی آن جمع شود و زمانی که خواستید فرآیند چاپ سیلک را ادامه
دهید دو طرف شابلون را کاملا با ریتاد و پنبه تمیز کرده و در نهایت مجددا بر روی شابلون رنگ ریخته، روال چاپ را تا انتهای کار ادمه دهید.
نکته: قبل از اینکه بخواید چاپ بر روی محصول اصلی را انجام دهید حتما چند بار بر روی روزنامه یا کاور خراب انجام دخید تا شره و رنگ اضافی
بر روی محصول نهایی ایجاد نشود.
نکات مهم بعد از چاپ
بعد از چاپ باید چاپ انجام شده را خشک کرده تا چاپی ثابت با تثبیت رنگ بالا را داشته باشیم
، این کار می تواند چندین روزش انجام شود :
بند رخت: سنتی ترین روش جهت خشک نمودن کارهای چاپ شده استفاده از طناب و آویزان
کردن محصولات روی آن جهت خشک شدن می باشد.
خشک کن قفسه ای: این دستگاه از 50 قفسه بر روی هم تشکیل شده است و قابلیت جابجایی نیز دارد.
خشک کن صنعتی (حرارحتی): این دستگاه از یک نوار نقاله به همراه چندین المنت ساخته می شود
و همزمان با حرکت نوار نقاله حرارت ایجاد شده توسط المنت ها باعث خشک و تثبیت رنگ چاپ بر روی کاور کت و شلوار می شود.
رنگ های مورد استفاده در چاپ سیلک
یکی از از مهمترین ملزومات چاپ سیلک اسکرین رنگ می باشد که با توجه به محصولی که قرار است
چاپ روی آن انجام شود متغییر می باشد.
رنگ پی وی سی : این رنگ برای چاپ کاور کت و شلوار، کاور لباس، پوشه دکمه دار پارچه ای، جلد مدراک،
تقویم دیواری، تقویم رومیزی، کاور پرده، کارتن و نایلون استفاده می شود. حلال مورد استفاده برای این نوع رنگ ریتاردمی باشد.
رنگ پی پی: جهت چاپ ظروف یکبار مصرف و لوازم صنعتی از این رنگ استفاده می شود. جلال این رنگ نیز ریتاردمی باشد.
رنگ های روغنی: می تواند روی نایلون چاپ شود، البته دقت داشته باشید که در صورتاستفاده از این رنگ برای
چاپ باید مدت زیادی در معرض هوای آزاد قرار گیرد. این رنگ خیلی دیر خشک می شود و کیف ت چاپ آن نیز به
رنگ pvc نمی رسد و تنها مزیت آن قیمت مقرون به صرفه نسبت به رنگ پی وی سی می باشد.
رنگ پلاستیزول: این نوع رنگ بیشتر برایچاپ تیشرت مورد استفاده قرار می گیرد و چاپی برجسته به جا می گزارد.
حتما باید رنگ چاپ با محصولی که قرار است چاپ شود هم خوانی داشته باشد. در صنعت چاپ سیلک پنچ رنگ به عنوان
رنگ بیس مورد استفاده قرار می گیرد و در صورتی که خواسته باشد رنگ دیگری را چاپ بزنید باید با ترکیب
پنج رنگ اصلی: آبی،قرمز،زرد،سفید،مشکی رنگ مورد نظر را بسازید.
توری کشیدن شابلون
توری کشیدن برای تهیه شابلون یکی از مهمترین کارها جهت انجام چاپ سیلک اسکرین می باشد.
اگر قالب شابلون شما فلزی باشد باید توری با چسب آهمن بر روی آن فیکس شود. جهت این کار باید ابتدا
یک ال از قالب شابلون را یا چسب به توری بچسبانیم و تا زمان محکم شدن ناحیه چسب زده شده صبر نماییم.
بعد اینکه قسمت چسب خورده محکم شد، باید به وسیله به نام توری کش دستی الباقی توری راکشیده و چسب بزنی.
درصورتی که قالب شما چوبی باشد به جای چسب برای محکم کردن توری از منگنه استفاده می شود.
دقت داشته باشید که توری باید به محکم ترین شکل ممکن بر روی قالب فیکس شود و زمانی که به آن ضربه زده می شود
صدای شبیه به طبل داشته باشد.
پاک کردن شابلون چاپ
پاک کردن شابلون چاپ یکی از مزیت های این متد از چاپ می باشد. به کمک این قابلیت شما می توانید شابلون که قبلا روی آن یک طرح
عکاسی شده را پاک کرده و بعد از خشک شدن شابلون مجدد یک طرح جدید را بر روی آن عکاسی نمایید.
در صورتی که با دقت بالا کار پاک کردن شابلون انجام شود و همچنین جنس توری از نوع خوبی باشد می توانید این کار را به دفعات انجام دهید.
برای پاک کردن شابلون به دو روش می توان عمل کرد:
استفاده از وایتکس: در این روش باید در چندین مرحله سطح شابلون به وایتکس آغشته و بعد از گذشت مدت زمانی در حدود پنج دقیقه تمیز
شود، دقت داشته باشید که اگر می خواهید از این روش برای تمیز کردن شابلون استفاده کنید حتما باید این کار را چندین بار انجام دهید تا
سطح شابلون کاملا تمیز و برای فیلمبرداری جدید آماده شود. به دیل مضر بودن وایتکس برای انسان ما این روش راپینهاد نمی کنیم و توجه
داشته باشید اگر از این ماده استفاده شده فردی که این کار را انجام می دهد حتما از ماسک و عینک استفاده نمایید تا کمترین آسیب را داشته
باشد.
استفاده از پودر پرگازول پاک کننده شابلون: بهترین روش برای پاک کردن شابلون این پود می باشد. استریپ پودر با بسته بندی 100 گرم و یک
کیلویی قابل تهیه می باشد.
برای استفاده از این پودر باید 100 گرم از آنرا با 5 لیتر آب مخلوط کرده و برای پاک کردن شابلون محلو به دست آمده را روی دو طرف توری اسپری نمایید و
و سپس با پنبه دو طرف آنرا تمیز نمایید. این کار باید حدودا 2 دقیقه انجام شود و در انتها برای تکمیل کار شابلون را با آب پرفشار بشورید.
شستشوی صحیح شابلون
جهت پاک کردن و شستشوی شابلون بعد از اینکه فرآیند چاپ به پایان رسید باید در ابتدا با پنبه و ریتارد رنگ باقیمانده از روی آن کاملا پاک شود. برای اینکار
باید پشت و روی شابلون با پنبه و ریتاد ماساژ داده شود تا جایی که هیچ گونه رنگی روی آن باقی نماند. و در انتها نیز با کاغذ دو طرف شابلون را پاک می کنیم
که رنگ به صورت کامل از روی شابلون حذف شود. سپس دو طرف شابلون را با پنبه و وایتکس ماساژ داده و مدت 5 دقیقه رها ساخته تا وایتکش اثرات شیمایی
خود را انجام داده تا لاک حساس قرار گرفته بر روی شابلون قابل پاک شدن باشد. بعد از 5 دیقه اگر هنوز سطح شابلون کاملا پاک نشد باشد باید حتما مرحله
ماساژ با وایتکس مجداد تکرار شود. در انتها برای تمیز کردن شابلون با آب و مایع ظرفشویی استفاده می شود.
نکات کلیدی چاپ سیلک
گاهی اوقات در هنگام چاپ سیلک متوجه می شوید که بعضی از نقاط فیلم گرفته شده خوب باز نشده و در نتیجه خروجی چاپی کیفیت خوبی
نداردو زمانی که این مشکل رخ داد می توانید با پاک کن کشیدن مکانی که فبلم آن به صورت کامل باز نشده مشکل را برطرف نمایید.
لکه گیری شابلون
گاهی اوقات بعد از تکمیل شدن فرآیند فیلمبرداری و شستن شابلون امکان دارد که قسمت های دیگری از سطح شابلون
که جزء طرح نیز نمی باشد باز شود. در صورتی که به همین شکل رنگ روی شابلون ریخته شود قطعا خروجی کار ظاهری
کثیف و بی کیفیت پیدا خواهد کرد. باید دقت داشته باشید در صورتی که شابلون شما نیز این مشکل را داشت، قبل از اینکه
خواسته باشید روی شابلون رنگ بریزید و چاپ را شروع نمایید باید ابتدا قسمت های یاد شده را با لاک حساس خالی، یعنی لاکی
که با حساس کننده مخلوط نشده بپوشانید. می توانید این کار را با گوشه یک کارت بانکی به راحتی انجام دهید.
چسب زدن کنارهای شابلون
تمیز کردن شابلون چاپ
برای استفاده مجدد از شابلون و تهیه فیلم با کیفیت لازم است که در تمیز کردن شابلون یک سری نکات ریز را
با دقت کنیم تا بتوانیم در هزینه های چاپ مخصوصا توری صرفه جویی کرده و خروجی کار را تا حد زیادی تحت تاثیر
قرار دهیم. در طی این فرآیند از ریتارد و وایتکس چندین بار استفاده می شود. پنبه تمیز نیز به انجام بهتر این روال
کمک شایانی می کند.
هلال رنگ اورینت
رنگ های اورینت بر پایه آب هستید و به همین خاط به هیچ گونه در استفاده از این رنگ ها از ریتارد استفاده نمی شود و برای رقیق کردن
و شستوشوی شابلون از آب یا روغن گشایش استفاده می شود. رنگ اورینت در صورتی که رنگی غیر از سفید باشد از ترکیب رنگ
سفید و جوهر رنگ مد نظر مشتری تشکیل می شود. دقت داشته باشید زمانی که میخواهید رنگ قرمز را روی کاور مشکی چاپ کنید
حتما باید از رنگ اورینت استفاده شود، اما نتیجه کار رنگ قرمز مد نظر شما نخواد شد و تقریبا حالت صورتی چاپ می شود .
توری مناسب برای هر رنگ
برای چاپ رنگ های معمولی در چاپ سیلک اسکرین معمولا از توری 100 استفاده می شود. این سایز از توری برای چاپ رنگ هایی
نظیر مشکی روی تمام رنگ های روشن و سایر رنگ ههای تیره که قرار است بر روی بگ پارچه یا کاور لباس با پارچه روشن چاپ شود
مناسب می باشد. توری مناسب برای چاپ رنگ های طلایی، نقره ای و ارغوانی که جزء رنگ های فسفری محسوب می شود، توری
سایز 90 می باشد. برای چاپ رنگ های اورینت نیز از توری سایز 40 استفاده می شود.
میز نور چاپ سیلک
برای عکاسی یا فیلمبرداری در صنعت چاپ سیلک از میز نور در ابعاد مختلف استفاده می شود. این میز نور از تعداد زیادی مهتابی
که درون آن جی گرفته تشکیل می شود یک جعبه چوبی را در نظر بگیرد، کف و چهار جداره بیرونی جعبه از جنس چوبی می باشد و
مهتابی درون آن قرار می گیرد. قسمت بالای میز باید با یک شیشه مقاوم پوشانده شود تا زمان عکاسی نور بتواند از آن عبور کرده به
کلیشه مد نظر ما برسد.
متریال مورد نیاز چاپ سیلک
دستگاه چاپ که می تواند دستی یا اتوماتیک باشد.
قالب شابلون.
توری چاپ.
میز نور.
رنگ بسته به چاپ مشتری می تواند از بین رنگ های معمولی،نقره ای ، طلایی و فسفری انتخاب شود.
اسکوئیچی.
کاردک.
لاک حساس.
ریتارد به عنوان حلال برای رنگ های پی وی سی.
روغن گشایش به عنوان حلال برای رنگ های اورینت.
پنبه.
وایتکس.
خشک کن حرارتی که بیشتر برای خشک کردن چاپ اورینت مورد استفاده قرار می گیرد.
چسب پنج سانتی.
سخت کننده یا هاردنر که برای چاپ اورینت مورد استفاده قرار می گیرد.
اتاق تاریک برای عکسبرداری.
توری کش.
کارهای لازم قبل فیلم گرفتن
در نظر داشته باشید جهت فیلمرداری باید بهد از آنکه شابلون به صورت کامل پاک و خشک شد، باید ابتدا با تینر ماساژ داده شود و
بعد از خشک شدن نینر نیز با ریتاد ماساژ داده شده و در مرحله آخر بر روی یخاری با شعله کم قرار گیرد تا کاملا سطح آن خشک. زمانی
که شابلون به صورت کامل خشک باشد می توانید فرآیند لاک کشیدن را انجام داده و پس از اینکه دو طرف شابلون کاملا با لاک حساس پوشید
شد مجداد روی بخاری با حرات کم قرار گرفته تا کاملا خشک شود.
نحوه استفاده سخت کننده
بعد از اینکه محلول سخت کننده خود را آماده نمودید باید آنرا به سطح شابلون منتقل نمایید. برای این کار با مقدار پنبه محلول ریخته شده
بر روی شابلون را در ذو طرف شابلون آغشته می نمایم تا تمام سطح آن به رنگ قهوه ای تغیر رنگ دهد و در نهایت باید در معرض هوای آزاد
قرار گرفته تا خشک و قابل استفاده شود.
اسکوئیچی چیست
یک نوار لاستیکی می باشد که برای انتقال رنگ از روی شابلون، بر روی محصولی که قرار است چاپ روی آن انجام شود مورد
استفاد قرار می گیرد. اسگویچی در عرض و قطر های مختلف و با سختی متفاوت وجود دارد که بسته به نوع کار باید نوع درست
آن به کار برده شود. جهت چاپ رنگ های پی وی سی از کاردک پلی اورتان استفاده می شود این مدل از اسکوئیچی برای چاپ
رنگ های که حلال آنها ریتارد می باشد مناسب هستند و سختی زیادی دارد.
برای چاپ رنگ های که بر پایه آب هستید از اسکوئیچی ژلاتینی استفاده می شود.اسکوئیچی با عرض 5 سانت معمولا داری قطر
9 یا 10 میلیمتر می باشند. کاردک چاپ می تواند به صورت تک لایه یا سه لایه ساخته شود که در اصلاح نوع سه لایه آن مدل پرچمی
اطلاق می شود. لبه اسکویچی می تواند به دو شکل باشد: 1- مدل تیز 2- مدل مکعبی.
مدل مکعبی بیشتر برای چاپ اجسام تخت یا فلا مورد استفاده قرار می گیرد که میتوان از جمله آنها به کاور کت و شلوار کاور لباس عروس،
کاور لباس، کاور پرده، کاور مانتو، پلاستیک، شیشه، ساک دستی پارچه ای اشاره نمود.
مدل مثلثی اسکویچی برای چاپ اجسام مدور استفاه می شود، نظیر خودکار بطری و غیره. مدل مثلثی داری عرض 2.5 و قطر حدودی 6 میل
می باشد.
اهمیت اسکویچی در چاپ سیلک اسکرین به اندازه اهمیت یک قلموی خوب در نقاشی می باشد. میزان سایش اسکوئیچی بر روی شابلون
باید با فشارمناسب انجام شود تا از پاره شدن توری جلوگیری شود.
بعد از تهیه اسکوئیچی باید آنرا به کارک متصل نموده و ادامه فرآیند چاپ را انجام دهیم.